Wersja polska nglish version
Logo Studia Socjologiczne
Logo PAN Logo UW
Paweł Załęski: Publiczne ciało. Koncepcja cywilizowanego stowarzyszenia w dobie klasycyzmu, s. 35-63

Postmodernistyczny dyskurs o  społeczeństwie obywatelskim ma tendencję do totalizacji przeszłych form semantycznych, które charakteryzowały się zupełnie odmiennym znaczeniem. Takim okresem był klasycyzm, czyli okres pomiędzy wojną trzydziestoletnią a rewolucją francuską. Cycerońskie societas civilis w  dobie klasycyzmu było rozumiane literalnie jako "cywilizowane stowarzyszenie", a nie "społeczeństwo obywatelskie" i przez Stanisława Staszica tłumaczone było jako li tylko "towarzystwo". Koncepcja ta desygnowała formę politycznego ciała, mającego na celu cywilizowane rozwiązywanie sporów pośród szlachty, włączając króla. Stan stowarzyszenia, czyli ucywilizowania konfrontowany był z barbarzyńskim stanem natury, wojny wszystkich ze wszystkimi, czemu miał zapobiegać. Cywilizowane stowarzyszenie jako ciało polityczne było tożsame z  ówczesnym rozumieniem republiki jako literalnie "ciała publicznego".

Słowa kluczowe: klasycyzm; republika; społeczeństwo obywatelskie
Pobierz Studia Socjologiczne nr 1/2023 (248) w pdf